Habitus Teorisi ve Ekonomik Perspektif: Seçimler, Kaynaklar ve Piyasa Dinamikleri Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları: Bir Ekonomistin Meraklı Girişi Bir ekonomist olarak, her zaman kaynakların sınırlı olduğu ve bu sınırlılıkların bizi seçimler yapmaya zorladığı bir gerçeği gözlemlemişimdir. Bu seçimlerin sonuçları, yalnızca bireysel değil, aynı zamanda toplumsal düzeyde de etkiler yaratır. Peki, bir birey bir seçim yaparken, sadece ekonomiye ve piyasaya dair bilgisi mi etkilidir? Ya da içinde bulunduğu toplumsal yapı, ailesinin, kültürünün ve genel olarak yaşadığı toplumun sunduğu imkanlar, kararlarını şekillendirir mi? Bu sorular, ekonominin temel sorularıdır; ancak habitus teorisi, bu sorulara farklı bir bakış açısı sunar. Pierre Bourdieu’nun geliştirdiği…
Yorum BırakNeşeli Bilgi Köşesi Yazılar
Katılım Sağlık Sigortası Hangi Hastanelerde Geçerli? Bilimsel Merakla Sağlığın Haritasını Çıkarma Sağlık, insan hayatının merkezinde yer alan en temel değerlerden biri. Bu nedenle, sağlık hizmetlerine erişim konusu yalnızca bireysel bir ihtiyaç değil, aynı zamanda toplumsal bir araştırma alanı olarak da karşımıza çıkıyor. Katılım sağlık sigortası da bu bağlamda son yıllarda dikkat çeken, hem ekonomik hem de etik boyutlarıyla incelenmesi gereken bir sistem. Peki bu sigorta türü, gerçekten nerelerde ve ne ölçüde kullanılabiliyor? Hangi hastanelerde geçerli ve bu ağ neden önemli? Gelin, bilimsel bir merakla bu konunun derinliklerine birlikte inelim. Katılım Sağlık Sigortası Nedir? Temel Prensipleri ve İşleyişi Katılım sağlık sigortası,…
6 YorumToplumun Aynasında Bir Soru: Allah En Çok Neyi Sevmez? Bir sosyolog olarak insan davranışlarının kökenine bakarken hep şu düşünce zihnimi kurcalar: İnsan, hem bireydir hem de toplumun ürünüdür. İnançlar, ahlak, değer yargıları — hepsi bir toplumsal dokunun içinde şekillenir. Bu çerçevede “Allah en çok neyi sevmez?” sorusu, yalnızca bir dini öğreti değil, aynı zamanda toplumların vicdanını şekillendiren bir sosyolojik aynadır. Bu soruya verilen cevaplar, hem bireysel karakterin hem de kültürel kimliğin sınırlarını belirler. Toplumsal Normlar ve İlahi Ahlakın Kesişimi Toplumsal normlar, bireylerin davranışlarını yönlendiren görünmez kurallardır. Din ise bu normlara kutsallık kazandırır; doğruyu ve yanlışı yalnızca dünyevi değil, uhrevi bir…
8 YorumAgapi: Ölümsüz Aşkın Psikolojik Derinlikleri Bir psikolog olarak insanların “ölümsüz aşk” kavramına neden bu kadar güçlü biçimde tutunduğunu hep merak etmişimdir. Aşk, beynin ödül sistemini, kimyasal dengesini ve kimliğin algısını etkileyen çok katmanlı bir olgudur. Fakat “Agapi” bu duyguyu yalnızca romantik bir bağlamda değil, insanın varoluşsal yönleriyle de ele alır. Bu yazıda “Agapi: Ölümsüz Aşk” temasını bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji merceklerinden inceleyerek, aşkın ölümsüzlüğünün ardındaki psikolojik dinamikleri anlamaya çalışacağız. 1. Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Aşkın Zihinsel Kurgusu İnsan zihni, duygusal deneyimleri anlamlandırmak için hikâyelere ihtiyaç duyar. Agapi, aşkı sonsuzlukla ilişkilendirirken aslında bir bilişsel yanılsamayı temsil eder: “Sonsuzluk yanılsaması.” Bu, insan…
Yorum Bırakİman Tahtası Nasıl Bulunur? Sosyolojik Bir Derin Dalış Bir araştırmacı olarak yıllardır toplumun iç dinamiklerini, bireylerin sembollerle kurduğu ilişkiyi ve bu sembollerin gündelik hayatımızdaki karşılıklarını gözlemliyorum. Bir gün, bir sohbet arasında birinin “İman tahtası nasıl bulunur?” diye sorması, bana sıradan bir beden parçasından çok daha fazlasını düşündürdü. Bu ifade, yalnızca fizyolojik bir yapıyı değil, toplumsal bir anlam inşasını da içeriyordu. Çünkü “iman tahtası” denilen şey, halk arasında erkekliğin, dayanıklılığın ve fiziksel kudretin sembolü olarak görülür. Ama bu sembol, biyolojik bir temelden çok, kültürel bir tahayyülün ürünüdür. Toplumsal Normlar ve Bedensel Anlamlar Toplumsal normlar, bireylerin bedenleriyle kurdukları ilişkiyi biçimlendirir. “İman tahtası”…
8 YorumKelimenin Gücü, Anlamın Derinliği: “Özel” ve “Tüzel”in Edebi Yankıları Bir edebiyatçının dünyasında her kelime bir hikâye taşır; her kavram, anlamın katmanları arasında yankılanır. “Özel tüzel” gibi hukuk kökenli bir terim bile, edebiyatın büyülü laboratuvarında yeniden doğar. Çünkü dil, sadece yasaların değil, duyguların da alanıdır. “Özel” sözcüğü kişisel olanı, içsel sesi, bireyin dünyasına ait sırları çağrıştırırken; “tüzel” kelimesi soyut, kurumsal ve kişiliksiz bir düzenin soğuk yankısı gibidir. Bu yazıda “özel tüzel ne demek?” sorusunu yalnızca hukuki bir tanım olarak değil, bir edebi imge olarak ele alacağız. Çünkü edebiyat, kavramların duvarlarını yıkar; onları insanın, hikâyenin ve hayalin içine taşır. — Özel ve…
4 YorumKanatsız Kuşlar Neden Bitti? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Bağlamında Bir Analiz Bazı diziler yalnızca bir hikâye anlatmaz; toplumun aynası olur, bizlere kim olduğumuzu ve kim olabileceğimizi hatırlatır. “Kanatsız Kuşlar” da tam olarak böyle bir yapımdı. Bugün, bu dizinin neden sona erdiğini yalnızca reyting ya da senaryo üzerinden değil; toplumsal cinsiyet rolleri, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi daha derin dinamikler üzerinden konuşalım. Belki de bu tartışma, ekranlarda gördüğümüzden çok daha fazlasını ortaya çıkaracak. — Bir Hikâyeden Daha Fazlası: Kanatsız Kuşlar’ın Anlamı “Kanatsız Kuşlar” sadece bir drama dizisi değildi; kadınların hayatta kalma mücadelesini, erkeklerin sorumluluk ve çözüm arayışlarını, toplumun çelişkilerini…
4 YorumToplumsal Yapıların Gölgesinde Bir Teknoloji: LEO Uydularına Sosyolojik Bir Bakış Bir araştırmacı olarak gökyüzüne baktığımda sadece yıldızları değil, aynı zamanda insanların birbirine bağlanma biçimlerini de görürüm. Gözle görülmeyen sinyaller, görünür hale gelmeyen emekler ve sessiz bir şekilde dönen uydular… Hepsi aslında insan ilişkilerinin birer metaforudur. LEO (Low Earth Orbit – Alçak Dünya Yörüngesi) uyduları da bu görünmez ağların modern temsilcilerinden biridir. Fakat mesele yalnızca teknolojik bir yenilik değil; aynı zamanda bir toplum aynasıdır. LEO Uydu Nedir? LEO uyduları, Dünya’nın yaklaşık 160 ila 2.000 kilometre arasında değişen alçak bir yörüngede dönen iletişim, gözlem veya bilimsel araştırma araçlarıdır. Yani, bu uydular bize…
8 YorumKalpgah Nerede? (Haritanın Ortası mı, Zihnimizin Konfor Alanı mı?) Net konuşayım: “Kalpgah” söylemi, modern jeopolitiğin en çok tekrarlanan ama en az sorgulanan ezberlerinden biri. Evet, kulağa epik geliyor; dünyayı ortadan ikiye bölen gizemli bir merkez, tarih sahnesinin “başrol”ü… Peki gerçekten öyle mi? Bugün “Kalpgah nerede?” sorusunun etrafında dolaşan mitleri silkelerken, tartışmanın sinir uçlarına basacağım. Hazırsanız, efsanenin kıyılarına değil tam kalbine dalalım. Jeopolitikte “Kalpgah”, Mackinder’ın “heartland”ıdır: Volga’dan Yangtze’ye, Arktik’ten Himalayalar’a uzanan Avrasya içleri. Ama bu tek bir doğru değil; tartışmalı bir tezdir. Önce Sözlüğe Bakalım: “Kalpgâh”ın Çifte Anlamı Türkçede “kalpgâh” yalnızca jeopolitik bir jargon değil; tarihî ve askerî bir terimdir. Klasik…
8 YorumBir Psikoloğun Merceğinden: Gözde Kahverengi Leke Neden Olur? İnsan davranışlarını anlamaya çalışan bir psikolog olarak, her fiziksel belirtinin ardında saklı bir içsel hikâye olduğuna inanırım. Gözde kahverengi leke gibi bir durum, tıbbi olarak pigment birikimi, melanin artışı ya da yaşla ilişkili bir değişim olarak açıklanabilir. Ancak insan psikolojisi açısından bakıldığında, bu leke yalnızca biyolojik bir oluşum değil; bireyin bilinçdışı dünyasının, stres düzeylerinin ve duygusal yüklerinin sessiz bir yansıması olabilir. Göz, zihnin aynasıysa, bu aynada beliren her gölge bir anlam taşır. Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Göz, Algı ve Düşünce İlişkisi Bilişsel psikoloji, insanın dünyayı nasıl algıladığını, düşündüğünü ve yorumladığını inceler. Gözde kahverengi…
Yorum Bırak